Cách thành phố Huế khoảng 50 km, Vườn Quốc gia Bạch Mã là nơi giáp ranh giữa mảnh đất cố đô trầm lắng và thành phố Đà Nẵng năng động. Đường lên đỉnh núi khá quanh co và dốc. Khung cảnh núi rừng từ trên cao nhìn xuống vô cùng hùng vĩ và đẹp mắt. Du khách có thể thu vào tầm mắt những cảnh "sơn thủy hữu tình" đẹp tựa tranh vẽ mà thiên nhiên đã ban tặng cho nơi này. Những dãy núi nằm ẩn hiện trong làn mây trắng xóa khiến bạn cứ ngỡ như đang lạc chân vào một chốn tiên cảnh nào đó.
Vườn quốc gia Bạch Mã có độ cao 1.450m so với mặt nước biển, được kỹ sư người Pháp tên M. Girard phát hiện vào năm 1932, sau đó được chính người Pháp biến nơi đây thành quần thể khu nghỉ dưỡng với hệ thống 139 biệt thự, khách sạn, ngân hàng, bưu điện, hồ bơi, sân quần vợt và một hệ thống đường dài 19km nối quốc lộ 1A với khu trung tâm Bạch Mã. Những căn biệt thự ở Bạch Mã vẫn lưu giữ nét kiến trúc kiểu Pháp, thường chỉ cao 2 tầng, có cầu thang vòng và hành lang khá rộng, cửa sổ lớn hướng ra phía đỉnh núi tạo không gian thoáng đãng, vừa cổ kính vừa hiện đại. Hiện nay, khu biệt thự cổ đã được Ban Quản lý vườn quốc gia Bạch Mã cho trùng tu, tôn tạo thành khu nghỉ dưỡng cho du khách, mang tên Đỗ Quyên, Sao La, Kim Giao...
Thời điểm đẹp nhất trong năm để du khách khám phá Bạch Mã là vào mùa Hè và đầu mùa Thu bởi không khí mát mẻ, thậm chí hơi se lạnh nơi đây sẽ khiến hành trình của du khách trở nên thú vị và hấp dẫn hơn. Nằm ở phần cuối cùng của dãy Trường Sơn Bắc kéo dài từ biên giới Việt – Lào ra tận biển Đông, ở độ cao 1.450m so với mực nước biển, khu vực núi Bạch Mã có khí hậu trong lành, mát mẻ và được các chuyên gia nước ngoài đánh giá là một trong những vùng núi có khí hậu dễ chịu nhất ở Đông Dương.
Hệ thống thực vật trong Vườn Quốc gia Bạch Mã vô cùng đa dạng với rất nhiều những loài cây quen thuộc và cả những loài cây kỳ lạ mà nếu không đọc chỉ dẫn sẽ khó đoán biết được. Vườn quốc gia Bạch Mã có gần 1500 loài thực vật, trong đó có nhiều loại gỗ quý và trên 300 loài cây thuốc quý. Ngoài ra còn có nhiều loài cây có thể sẽ khiến bạn tò mò hơn nữa vì mới nghe lần đầu như: nam Trường Sơn, thổ phục linh, thạch xương bồ, bướm bạch, bạch hoa thiết xà… Thêm một bất ngờ nếu như len lỏi vào con đường rừng, bạn bắt gặp được loài hoa ngô đồng vương giả, hiếm hoi mà hiện nay chỉ thấy được ở Đại nội Huế. Vào khoảng độ tháng 3, tháng 4, hoa ngô đồng bắt đầu rơi, tạo nên một chút thi vị, cao quý và đáng nhớ trên hành trình khám phá Bạch Mã. Hệ động vật ở Bạch Mã cũng vô cùng phong phú đa dạng với 931 loài trong đó có nhiều loài quý hiếm như: gấu, báo, hổ, sao la,... Ðặc biệt, Bạch Mã là nơi cư trú của loài chim quý như trĩ sao và gà lôi lam mào trắng.
Đến với vườn quốc gia Bạch Mã, du khách sẽ có dịp khám phá những tuyến đường mòn thiên nhiên kỳ thú như đường mòn Trĩ Sao, đường mòn Đỗ Quyên, đường mòn Ngũ Hồ, đường mòn Vọng Hải Đài dẫn đến đài ngắm cảnh trên đỉnh Bạch Mã. Ngoài ra, du khách có thể khám phá con đường mòn dài 300m xuyên qua rừng chò đen, nơi có khá nhiều cây cổ thụ, nhiều cây có đường kính trên 1m và cao tới hơn 30m. Không chỉ có vậy, vườn quốc gia Bạch Mã còn có khu vườn sưu tập lan – nơi tập trung hàng trăm loài hoa lan với nhiều màu sắc và kiểu dáng độc đáo.
Bạch Mã sở hữu rất nhiều những ngọn thác đẹp như níu cả trời cao sà xuống đất, với những tên gọi mỹ miều như Đỗ Quyên, Hoàng Yến, Trĩ Sao, thác Bạc, Ngũ Hồ… Đặc biệt, thác Đỗ Quyên là niềm tự hào của Bạch Mã và là một tuyệt tác hùng vĩ của thiên nhiên, được xem là ngọn thác đẹp nhất, cao nhất với bạt ngàn đỗ quyên bên dòng thác trắng. Hoa Đỗ quyên với hương sắc trong trẻo, thanh cao đã cộng hưởng với tiếng ầm ào của thác, họa nên bức tranh thủy mặc chốn Bạch Mã tuy xa mà gần, đầy sức hút.
Nếu đã cất công lên tới đỉnh cao nhất trên dãy Bạch Mã thì Hải Vọng Đài chính là danh thắng mà hiếm có du khách nào bỏ qua. Từ đây, bạn có thể quan sát toàn bộ cảnh quan môi trường, thậm chí là ngắm được cả biển Lăng Cô, biển Cảnh Dương... Du khách không khỏi choáng ngợp trước sự mênh mông và hùng vĩ của đất trời nơi đây, mà điểm nhấn chủ đạo là mây và núi. Du khách ngoài việc ngắm 'cảnh tiên' thì còn được rung lên những hồi chuông tại đài chuông để phá vỡ sự tĩnh lặng của không gian nơi này.
Từ đỉnh núi Bạch Mã đi xuống dốc khoảng 2km là sẽ đến khu biệt thự Đỗ Quyên. Tại đây, du khách sẽ khám phá danh thắng tiếp theo với tên gọi là Ngũ Hồ. Tên gọi này có nguồn gốc từ việc có 5 hồ nước nằm nối tiếp nhau được hình thành từ một con suối lớn. Tùy vào thời diểm bạn đi du lịch Bạch Mã trong năm mà nước ở những nơi này nhiều hay ít. Vì hồ trên cao và nằm sâu trong rừng nên nước rất lạnh và trong. Đâu đó lại có những thác nước nhỏ với chiều cao chỉ khoảng 4-5m chảy hiền hòa và tung bọt trắng xóa vào những phiến đá phía dưới.
Có thể thấy, Bạch Mã tựa như đào nguyên giữa chốn trần tục đẹp và thơ mộng với mây gió ngút ngàn, với hoa thơm bướm lượn bên những khe suối cạn ven đường, với hoa đỗ quyên dịu dàng một dải bên bờ thác hùng vĩ cao 300m, với những áng mây bay có thể tự tay chạm vào rồi bất giác vụt qua… Bạch Mã trầm mặc, thanh tịnh trong tiếng chuông âm vang nơi Vọng Hải Đài, cùng những biệt thự cổ xưa ẩn hiện sau những rặng cây xanh hay lớp lớp sương giăng kín lối, như tan dần vào miền cổ tích xa xưa... Bạch Mã càng đẹp hơn với sự rộng mở của chính mình. Ai đến với Bạch Mã, nếu đứng từ Vọng Hải Đài có thể quan sát được thêm nhiều danh thắng khác của mảnh đất cố đô. Đó là hồ Truồi bát ngát xanh trong với diện tích 400ha, là Thiền viện Trúc Lâm sừng sững, ẩn hiện trong làn khói mơ màng vô tận, và có thêm cả đầm Cầu Hai vốn nổi tiếng với nhiều sản vật cũng như nét nguyên sơ trong từng ngóc ngách nhưng đượm màu an nhiên.
Hãy đến với Bạch Mã để được quên đi tất cả những buồn lo của cuộc sống thường ngày và thả hồn mình vào cõi thiên thai ngay giữa chốn trần.
---------------------------------------------------------------------------------